یادی از قنات‌های سلسبیل

تا قبل از شیوع ویروس جهانگرد «کووید19» و تعطیلی بسیاری از دورهمی‌ها خانه دکتر آیراملو هفته‌ای یکبار محفل دورهمی‌های اهالی قدیمی‌ سلسبیل و چهره‌های سرشناس این محله بود. همسفر با خاطرات او سری به سلسبیل و قنات‌های قدیمی این محله زدیم.
آب، سرچشمه حیات است و وجودش در هر گوشه باعث شکل‌گیری روستاها و شهرها می‌شود. شکل‌گیری بیشتر محله‌های تهران هم بر مبنای وجود همین آب و قنات‌ها بوده است؛ قنات‌هایی که به دستور میرزاآقاسی در حصار ناصری توسط مغنی‌ها کنده شد تا کمربند پایتخت با شکل‌گیری محله‌های جدید گسترش پیدا کند. به گفته دکتر آیراملو تهران در مسیر قنات‌های زیادی قرار داشت، قنات‌هایی از شمال تهران از جمله درکه به سمت جنوب و محله‌های مرکزی سرازیر می‌شد. او درباره قنات‌های محله سلسبیل توضیح می‌دهد: «سنگلج و باغ شاه به دلیل وجود قنات‌های زیادی که در این محدوده وجود داشت، از بخش‌های پرآب تهران بود. برای مثال قنات فرمانفرما تقریباً نیمی‌ از آب‌های تهران را تأمین می‌کرد. تقریباً تا حوالی فرودگاه چیزی در حدود چندین هزار قنات وجود داشت. در سلسبیل هم قنات‌های زیادی بود. اغلب به واسطه این قنات‌ها که مایه شکل‌گیری محله‌ها می‌شد، حمام می‌ساختند. برای مثال در خیابان شاهرخ (کمیل امروزی) چند قنات داشتیم، کنارباغ گلستان و قلعه ارمنی (بوستان رضوان فعلی) از معروف‌ترین این قنات‌ها بودند.»
بنا به تعریف همسایه قدیمی‌ ما حمام داریوش، بیژن و خورشید و حاج مرتضی سید نوریان از مهم‌ترین حمام‌های محله سلسبیل بودند. اغلب حمام‌های جدید متناسب با نیاز روز و پیشرفت سبک زندگی مدرن‌تر طراحی می‌شدند.